Όλοι μας ξέρουμε κάτι ηλικιωμένους, 80άρηδες και βάλε, που είναι κοτσονάτοι και αειθαλείς και που τους μακαρίζουμε και τους καμαρώνουμε για την ενεργητικότητά τους, το κέφι τους για ζωή, την μη παραίτηση. Ωραίο πράμα, ασυζητητί…
Ο Τζον Τάουνερ Ουίλιαμς, που πριν από λίγες μέρες, στις 8 Φεβρουαρίου συγκεκριμένα, συμπλήρωσε 90 χρόνια ζωής, δεν είναι μια τέτοια περίπτωση ηλικιωμένου. Είναι απλά μια περίπτωση από μόνος του.
Άντε, χαριστικώς και καταχρηστικώς, να τον βάλουμε στην ίδια κατηγορία με κάτι Ένιο Μορικόνε, Κλιντ Ίστγουντ και λοιπούς εξαιρετικούς μάστορες, που συνέχιζαν/συνεχίζουν ακάθεκτοι να δημιουργούν και μετά τα 90. Τέτοιος είναι κι ο Τζον. Ένας από τους πιο σημαντικούς και πιο διακεκριμένους συνθέτες κινηματογραφικής μουσικής στην ιστορία, ο οποίος παραμένει εξωπραγματικά δραστήριος.
Να, για του λόγου το αληθές, ενόσω έκλεινε την ένατη δεκαετία της ζωής του, ήταν φουλ απασχολημένος με το φινίρισμα του σάουντρακ που συνθέτει για την επόμενη ταινία του Σπίλμπεργκ και θα ηχογραφηθεί τον Μάρτιο (το ημιαυτοβιογραφικό φιλμ «The Fabelmans» αναμένεται να βγει στις αίθουσες τον Νοέμβριο του ’23). Επιπροσθέτως, στο φτερό και από δίπλα, ο συνθέτης δουλεύει αυτόν τον καιρό και την μουσική για το πέμπτο «Ιντιάνα Τζόουνς», που θα ντεμπουτάρει επίσης στα μέσα του 2023.
Και για να μην παραμελήσει δα και την βαθύτερη σχέση του με την μουσική –δεν πέρασε τζάμπα και βερεσέ τόσα χρόνια μαθητείας δίπλα στον Μάριο Καστελνουόβο-Τεντέσκο ή στα θρανία της Τζούλιαρντ– συνθέτει αδιάλειπτα και συμφωνική μουσική. Τον περασμένο Αύγουστο, ας πούμε, διεύθυνε σε παγκόσμια πρεμιέρα στη Βοστώνη, μαζί με την ξακουστή οικεία φιλαρμονική, το «2ο κοντσέρτο» του για βιολί. Που ήταν αφιερωμένο στην Γερμανίδα σολίστ του δοξαριού, Αν-Σοφί Μούτερ, η οποία και ερμήνευσε το έργο.
Μην προτρέχετε στήνοντας ρομαντικά χαζά μεταξύ δημιουργού και εκτελέστριας: ο κύριος Τζον ήρθε εις γάμου κοινωνίαν ενώπιον Θεού και ανθρώπων το 1956 με την ηθοποιό και τραγουδίστρια Μπάρμπαρα Ρούικ. Μαζί απέκτησαν τρία παιδιά, την Τζένιφερ, τον Μαρκ Τάουνερ και τον Τζόζεφ (που τυγχάνει ο νυν, αλλά και κατά περιόδους πρώην, τραγουδιστής των πασίγνωστων Toto). Το ζεύγος χωρίστηκε από την ειμαρμένη το 1974, όταν η Μπάρμπαρα αποχώρησε από τον υλικό κόσμο. Μια εξαετία αργότερα, ο Ουίλιαμς νυμφεύθηκε για δεύτερη φορά. Σαράντα χρόνια αργότερα, ο γάμος του με την φωτογράφο Σαμάνθα Ουίνσλοου (μην φανταστείτε καμιά απαστράπτουσα ξανθονέα μπίμπο, βέβαια) εξακολουθεί να ανθεί.
Αριθμοί, μουσικές και ιπτάμενα ποδήλατα
Με αφορμή την καινούρια ταινία του Σπίλμπεργκ, πάμε σε ορισμένους αριθμούς. Που μπορεί να μη λένε όλη την αλήθεια, αλλά μια τάξη μεγέθους μια χαρά τη δίνουν. Εν προκειμένω: ο Τζον Ουίλιαμς, γεννημένος στο Κουίνς της Νέας Υόρκης και μεγαλωμένος στο Λος Άντζελες, έχει κερδίσει πέντε βραβεία Όσκαρ για μουσικές που συνέθεσε για ταινίες. Απ’ αυτές, οι τέσσερις ήταν του Σπίλμπεργκ. Και τώρα θα καταλάβετε περί ποίου μύθου μιλάμε. Μιλάμε για «Τα σαγόνια του καρχαρία», τον «Πόλεμο των άστρων», το «Ε.Τ. ο εξωγήινος» και την «Λίστα του Σίντλερ»! Το πέμπτο Όσκαρ, που ήταν και χρονολογικά το πρώτο του, το κέρδισε για τον αξεπέραστο «Βιολιστή στην στέγη» του Τζούισον.
Αναφορικά με οσκαρικές υποψηφιότητες τώρα. Αυτό που έχει πετύχει στο συγκεκριμένο πεδίο ο Ουίλιαμς, πώς να το θέσω, κάνει τις 21 νομινέσιο κοτζάμ Μέριλ Στριπ να μοιάζουν απλώς σαν μια… καλή αρχή. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο συνθέτης έχει υπάρξει υποψήφιος 52 φορές (τις 17 με ταινία Σπίλμπεργκ). Μια-δυο φορές, ήταν υποψήφιος για τρεις ταινίες την ίδια χρονιά! Ανάμεσά τους, υποψηφιότητες για φιλμ-ορόσημα σαν τα προρηθέντα, ή τα διάφορα «Χάρι Πότερ», τις «Στενές επαφές τρίτου τύπου», ή το εξαιρετικό (και σπιλμπερικό) «Πιάσε με, αν μπορείς». Και για να κλείσουμε με τους αριθμούς, βάλτε και 25 κερδισμένα Γκράμι στην σούμα του συνθέτη.
Τέτοιοι ασύλληπτοι αριθμοί, τα σάουντρακ που ετοιμάζει εξακολουθητικά και ακάματα, αλλά και οι πρόσφατες θριαμβευτικές συμπράξεις του με την Φιλαρμονική του Βερολίνου και της Βιέννης με εκτελέσεις δικών του έργων (και έπονται κι άλλες, λέει), όλα πιστοποιούν πως ο ακαταπόνητος και μέγας κύριος Ουίλιαμς δεν έχει σκοπό να μειώσει τους ρυθμούς του.
Ο καλλιτέχνης που έμπασε μετά βαΐων και κλάδων τα κινηματογραφικά σάουντρακ στις αίθουσες της συμφωνικής μουσικής, ο νεορομαντικός συνθέτης που έχει σφραγίσει ξεκάθαρα την έβδομη τέχνη με τις μουσικές του, ετοιμάζεται, μάλιστα, για ένα σούπερ γενέθλιο γκαλά στο Κένεντι Σέντερ της Ουάσινγκτον στις 23 Ιουνίου. Γκεστ του, ο τσελίστας Γιο-Γιο Μα, η Μούτερ (μην επιμένετε, επαγγελματική είναι η σχέση τους, λέμε), και ο κολλητός του φίλος, Στίβεν Σπίλμπεργκ.
Ο δε κυρ-Στίβεν ο παραμυθάς, το 2016, απονέμοντας στον φίλο Τζον τιμητικό βραβείο για το σύνολο της καριέρας του εκ μέρους του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου, συνόψισε ταμάμ και επακριβώς τι σημαίνει Τζον Ουίλιαμς για το σινεμά: «Χωρίς τον Τζον Ουίλιαμς,» είπε ο Σπίλμπεργκ, «τα ποδήλατα τελικά δεν πετάνε. Ούτε οι σκούπες στους αγώνες κουίντιτς (βλ. “Χάρι Πότερ”), ούτε οι άντρες με τις κόκκινες μπέρτες (ο Σούπερμαν, καλέ!). Δεν υπάρχει Δύναμη (η Force του “Πολέμου των άστρων”) κι οι δεινόσαυροι δεν εμφανίζονται στην Γη. Δε μαγευόμαστε, δεν κλαίμε, δεν πιστεύουμε. Τζον, με την πνοή σου έκανες πιστευτό κάθε φιλμ που έχουμε κάνει μαζί.»
