Το ολόφρεσκο ντοκιμαντέρ, που φέρει απλά το μικρό της όνομα, είναι ένα εξαιρετικά δομημένο, ουσιαστικό πορτρέτο της Τίνα Τέρνερ με συμμετοχή και της ίδιας.
Ας πούμε ότι ξαφνικά ακούτε από κάπου να παίζει ένα τραγούδι της. Καύλα. Ή κάποιος, πάνω στην κουβέντα, κάνει μια άσχετη σύνδεση και πέφτετε πάνω στ’ όνομά της. Θρύλος. Ή, ακόμη-ακόμη, βλέπετε μια στον δρόμο με μαλλί τεράστιο, επιτηδευμένα ξασμένο, και τελειωμένα ‘80ς, και το μυαλό σας τρέχει στις ανεξάντλητες περούκες της. Και μετά, κάποιος θα υμνήσει λακωνικά τους θεϊκούς μηρούς της. Ή τον τρόπο που κουνιόταν, πυρακτωμένη και κάθιδρη πάνω στην σκηνή. Και θα συμφωνήσουν όλοι. Φυσικά, θα πέσει και το εκστατικό σχόλιο για την φωνάρα της.
Και δε θα ‘χει τελειωμό αυτό. Ένας θα θυμηθεί, ξερωγώ, ότι από το 2013 έχει απεμπολήσει την αμερικανική της υπηκοότητα αποκτώντας την ελβετική, μέσα από τον γάμο της με τον γερμανό μουσικοπαράγοντα, Έρβιν Μπαχ (απλή… συνωνυμία), με τον οποίο κατοικούν, εχμ, σε έναν πύργο στις όχθες της λίμνης της Ζυρίχης. Κάποιος άλλος, ευκαιρίας δοθείσης, θα το πετάξει και το κουτσομπολιό: ο Μπαχ είναι σχεδόν 17 χρόνια μικρότερός της. Ναι, καλά! Η ανθρώπινη ευτυχία δεν εξαρτάται από αριθμούς, πάμε παρακάτω.
Παρακάτω, σίγουρα, κάποιος διαβασμένος θα θυμηθεί τον Άικ Τέρνερ. Που, αφού την ανακάλυψε το 1957 σε ένα κλαμπ στο Μιζούρι, την παντρεύτηκε χαρίζοντάς της το πασίγνωστο επώνυμό της, κι έπειτα κάναν ένα μυθικό ντουέτο (κι έναν γιό) έως τα μέσα της δεκαετίας του ’70. Όλον αυτόν τον καιρό, βέβαια, εκείνος –μέντορας, μάνατζερ και σύντροφος– τής έκανε απλά τον βίο αβίωτο σε σωματικό, σεξουαλικό, και πρωτίστως σε ψυχολογικό επίπεδο –μιλάμε για βαρβάτη κακοποίηση. Και για καμιά 15αριά χρόνια…
Tina & Ike Turner
Τέλος πάντων. Ο καθείς θα μπορούσε να σκεφτεί να πει κατιτίς που ξέρει, ή νομίζει ότι ξέρει –κάτι βαθύ, ρηχό, κουλό, απίστευτο μα αληθινό, κάτι– για την κατά κόσμο Άνα Μέι Μπούλοκ (απλή συνωνυμία, επίσης). Τη μοναδική Τίνα Τέρνερ με τ’ όνομα. Τη λεγόμενη και Βασίλισσα του Ροκ-εν-ρολ. Η οποία αισίως διανύει το 81ο έτος της μυθιστορηματικής ζωής της. Επίσης, έχει κερδίσει 12 Γκράμι. Είναι η πρώτη γυναίκα και η πρώτη μαύρη έβερ που εκόσμησε το εξώφυλλο του περιοδικού-θρύλος Rolling Stone (στις 23 Νοεμβρίου 1967 μόλις στο 2ο τεύχος). Είναι και φτασμένη βουδίστρια… Εντάξει αυτά ισχύουν. Αλλού είναι το ζουμί, όμως.
Rolling Stone Cover 1967
Εξομολόγηση επί δύο
Το ολοκαίνουργιο ντοκιμαντέρ με τον ντιρέκτ τίτλο «Τίνα» (2021), που υπογράφουν ο Ντάνιελ Λίντσεϊ και ο Τι Τζέι Μάρτιν, χωρίς να βδελύσσεται την εντυπωσιακή πληροφορία πάει βαθύτερα. Στο ζουμί, που λέγαμε. Κατ’ αρχάς, το βασικότερο: στα 118 λεπτά που διαρκεί το ντοκιμαντέρ, ο θεατής βλέπει κάμποσες φορές την ίδια την Τέρνερ να μιλάει on camera για την, well, ιστορία της ζωής της. Αυτή η μακροσκελής φρέσκια συνέντευξη που παραχώρησε στους δυο ντοκιμαντερίστες από το ελβετικό chateau της συνιστά τον έναν αφηγηματικό πυλώνα της ταινίας.
Ο άλλος πυλώνας πάλι γύρω από μια συνέντευξη χτίζεται. Πρόκειται για εκείνη την εμβληματική που παραχώρησε το 1981 η διαζευγμένη πια Τίνα στον μουσικό συντάκτη του περιοδικού People, Καρλ Άρινγκτον. Ακόμα περισσότερο, πρόκειται για μια συνέντευξη που, σχεδόν τρεις δεκαετίες πριν από τα #MeToo των ημερών, βάζει το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων. Δεν ήταν διόλου μικρό πράγμα να βγει μια γυναίκα, διάσημη αλλά επαγγελματικά στη δύση της (που να ’ξεραν…), και να καταγγέλλει ότι ο Άικ Τέρνερ, ο επί χρόνια σύντροφός της, την κακοποιούσε συστηματικά με κάθε τρόπο. Στο φιλμ, μάλιστα, ακούγονται και αποσπάσματα από την πρωτότυπη ηχογράφηση εκείνης της συνέντευξης.
Διαρθρωμένο σε πέντε τιτλοφορημένες ενότητες, το ντοκιμαντέρ, προσφέρει έναν πακτωλό αρχειακού υλικού καλύπτοντας τη χρονική περίοδο από τις παρθενικές εμφανίσεις της Τίνα στη σκηνή, δίπλα στον Άικ, τέλη δεκαετίας ’50 και πριν κλείσει τα 20, έως την εξωπραγματική συναυλία που έδωσε το 1990 στο στάδιο της Βαρκελώνης, σόλο, μπροστά σε 180.000 φαν. Simply the Best…
Και μια και λέγαμε για μπεστ: το καλύτερο στοιχείο αυτού του αυστραλιανού ντοκιμαντέρ είναι τα μαθήματα ζωής που σου περνάει –η Τίνα η ίδια, προφανώς, και δευτερευόντως η ταινία. Μαθήματα όπως η άρνησή της να ορίσει εαυτόν ως θύμα. Πατώντας ξανά στα πόδια της (πολύτιμη εδώ η στήριξη και καθοδήγηση του αυστραλού μάνατζερ Ρότζερ Ντέιβις), όχι μόνο ανέκαμψε, αλλά πέτυχε και ένα από τα συγκλονιστικότερα καμπάκ στην ιστορία της μουσικής. Ήταν 1984 όταν κυκλοφόρησε το εξαιρετικό άλμπουμ «Private Dancer», επανεφευρίσκοντας τον εαυτό της. Και εκτοξεύοντάς τον στην στρατόσφαιρα.
Σκηνή από το ντοκιμαντέρ “Τίνα” – HBO
Το ντοκιμαντέρ δείχνει…
- Η Τέρνερ έδωσε τους πρώτους βουδιστικούς όρκους της στις 8 Μαΐου 1973. Έκτοτε, η σχέση της με την ινδική θρησκεία έχει αναπτυχθεί πλήρως. Η ίδια αναγνωρίζει ότι μια κομβική εξέλιξη στη ζωή της που πραγματικά την έσωσε ήταν ακριβώς ο Βουδισμός.
- Αρχικά, η Τέρνερ δεν γούσταρε καθόλου να ηχογραφήσει το «What’s Love Got to Do With It», το τραγούδι που μόλις βγήκε το 1984 έγινε ένα από τα πιο λαοφίλητα κομμάτια της. Είχε φρικάρει, λέει, όταν είδε την πρωτότυπη εκτέλεση του τραγουδιού από την γλυκερή εγγλέζικη μπάντα, Bucks Fizz.
- Καθώς το ντοκιμαντέρ μοιάζει λίγο και με απολογισμό ζωής-αυλαία για την επαγγελματία τραγουδίστρια Τέρνερ, το μέλλον της αναδύεται όμορφα μέσα από πλάνα με την πολύ ουσιαστική, ως φαίνεται, σχέση της με τον άντρα της, Έρβιν Μπαχ.
- Ο Έρβιν Μπαχ γνώρισε την Τίνα Τέρνερ το 1986 –τον είχε στείλει η δισκογραφική της να την παραλάβει από το αεροδρόμιο του Ντίσλεντορφ. Τελικώς, παντρεύτηκαν 27 χρόνια αργότερα…
