Ασφαλώς και δεν πληρώνονται

Χάρη Ποντίδα

Εν μέσω πανδημίας όλες οι οθόνες –λάπτοπ, κινητό, τηλεόραση, ραδιόφωνο- παραμένουν ανοιχτές και η μία συναγωνίζεται την άλλη. Εμείς στο σπίτι μας προσευχόμαστε καθημερινά στον Θεό των Θεαμάτων, της Τέχνης και των Καλλιτεχνών γενικά, προσευχή δηλαδή στο έργο όλων εκείνων που, ειδικά εδώ στην Ελλάδα, δεν αποκλείεται και να δανείζονται για να πάνε σούπερ μάρκετ αυτές τις δύσκολες ώρες. Αλλά αυτό δεν είναι της παρούσης.

Αυτό που ήθελα να πω ότι χάρηκα ιδιαίτερα όταν είδα έναν από τους συγγενείς μου, τον Νίκο Πορτοκάλογλου με νέα μουσική εκπομπή στην ΕΤ1. Για να μην παρεξηγηθώ συγγενείς μου θεωρώ όλους τους καλλιτέχνες στο ελληνικό τραγούδι. Τους αγαπώ και επί χρόνια ασχολιόμουν συστηματικά με το έργο τους.

Τώρα, λοιπόν, εν μέσω πανδημίας που όλοι μας νιώθουμε πολύ μουδιασμένοι, ο καθένας στον κόσμο του, στον φόβο του, μια εκπομπή σαν το «Μουσικό Κουτί» μοιάζει με ωραίο κόκκινο κρασί σε σπίτι φίλων. Επιτέλους κάτι ζωντανό και σύγχρονο, με καλή παραγωγή, καλό ήχο ωραίους παρουσιαστές, κάτι που σε κρατάει και σε επανασυνδέει με τους πιο…βαριά νοσούντες της εγχώριας σόου μπιζ: τους τραγουδιστές.

Προσωπικά χάρηκα περισσότερο την εκπομπή με καλεσμένους τους Χρήστο Θηβαίο και Τζόρτζια Κεφαλά, γιατί μαζί μου στρώθηκε και παρακολούθησε και η 22χρονη κόρη μου – κι έχω λόγο που το λέω αυτό. Ανάμεσα στα κουτά σχόλια και τις βλακείες που λέγονται έτσι για να περάσει η ώρα- τύπου αν είναι ωραίο το outfit της Ρένας Μόρφη– έπεσε στο τραπέζι και κάτι εντελώς en passant για ένα θέμα που το είχε πάρει ήδη το μάτι μου στο facebook.

«Φαντάζομαι, πληρώνονται τώρα όλοι αυτοί που καλούνται να παίξουν στην εκπομπή» λέει κάποια στιγμή. Και πριν προλάβω να απαντήσω πως «ασφαλώς και δεν πληρώνονται» ήρθε η αυτονόητη (κατά εκείνη διαπίστωση) «ευτυχώς που έχουν κι αυτές τις εκπομπές –από το τίποτα».

Πάμε τώρα να ξυπνήσουμε λιγάκι, τα χεράκια ψηλά, τα χεράκια κάτω, να αφήσουμε τη μικρή με τα ακουστικά της να χαζεύει στον καναπέ και η μητέρα (εγώ δηλαδή) να πιάσω δουλειά. Λιγάκι back to life, πίσω από τα ωραία που μας δείχνει η οθόνη της ΕΤ1. Μέσα σ’ αυτήν την ακραία συγκυρία όπου όλοι οι art workers και ιδίως οι wοrkers του τραγουδιού υποφέρουν οικονομικά περισσότερο απ’ όλους –πρακτικά έχουν μηδενιστεί τα έσοδα τους μια που δε γίνονται live – δεν είναι λογικό να προσπαθήσουν να αντιδράσουν με κάποιο τρόπο; Λογικότατο. Αν και η συλλογικότητα πόρρω απέχει από το ελληνικό dna (πόσο μάλλον εδώ) μαθαίνω ότι ο χώρος είναι τις τελευταίες μέρες στο πόδι γιατί το νεοσύστατο Σωματείο Ελλήνων Τραγουδιστών με πρόεδρο την Γιώτα Νέγκα και αντιπρόεδρο την Τάνια Τσανακλίδου (εντός της Διοικούσας Επιτροπής και οι Γαλάνη, Ζιώγαλας, Μακεδόνας κ.α) αποφάσισε να παρέμβει δυναμικά στο κομμάτι των μουσικών εκπομπών.

Συγκεκριμένα ζητούν να πάψει να υπάρχει ζωντανή μουσική στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο (είτε streaming), χωρίς να εξασφαλίζεται ότι θα αμείβονται όλοι εργαζόμενοι που συμμετέχουν. Τι γίνεται μέχρι τώρα; Το αμίμητο. Πληρώνονται οι μουσικοί που συνοδεύουν τους καλλιτέχνες, αλλά οι ίδιοι οι καλλιτέχνες, το κεντρικό θέμα δηλαδή της εκπομπής, άνευ των οποίων εκπομπή δε θα γινόταν, δεν πληρώνονται! Η προβολή τους στην τηλεόραση (ή το ραδιόφωνο ) θεωρείτο «δώρο» εξ ουρανού. Ζητούμενο και στόχος –κυρίως των δημοσίων τους σχέσεων- μια που έτσι θα εξασφάλιζαν τη θεαματικότητα σε ένα ευρύτερο κοινό. Σε κάποιες αλλοτινές εποχές, όχι και τόσο μακρινές, που η τηλεόραση ήταν ο μέγας άρχων των media και προβολή σε «σοβαρή εκπομπή» λίγο πριν βγει ο δίσκος, ή λίγο πριν ξεκινήσει η περιοδεία ήταν μέρος της διαφημιστικού τους πλάνου. Όταν υπήρχαν τα λάιβ. Όταν έβγαιναν και δίσκοι. Που όμως τώρα δεν…. Τώρα ούτε σάλιο για γραμματόσημο…

Μαθαίνω δε ότι κάποτε -στα ‘80ς και ‘90ς – οι μαχητικότεροι του χώρου (βλ. Γαλάνη, Νταλάρας, Αλεξίου κ.α.) είχαν πιέσει την ΕΡΤ μέσω του τότε συλλογικού τους οργανισμού να θεσπίσει συλλογική σύμβαση, η οποία εξασφάλιζε μια μικρή, αλλά σταθερή αμοιβή για όλους τους συμμετέχοντες, όπως και τα ένσημα τους στο ταμείο τους. Σιγά σιγά και μέσα από τα σκαμπανεβάσματα της οικονομίας, τις αλλεπάλληλες κρίσεις αλλά και λόγω της εγγενούς ανασφάλειας των καλλιτεχνών που επιζητούν την προβολή, ο θεσμός ατόνησε. Προφανώς δεν τον είχαν και τόσο ανάγκη…

«Πρέπει επιτέλους να θεσμοθετηθεί (και το σωματείο μας είναι αποφασισμένο να παρέμβει ενεργά γι’ αυτό σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς) μια ελάχιστη αμοιβή που θα προβλέπεται για τους μουσικούς μας, τους τεχνικούς μας, τους τραγουδιστές και τραγουδοποιούς, αλλά και για τους δημιουργούς ή τους συγγενείς τους όταν γίνονται αφιερώματα σε αυτούς καθώς και ένα συμβολικό ποσό που θα πηγαίνει στο ταμείο αλληλοβοήθειας του σωματείου προκειμένου να ενισχυθούν όσοι έχουν ανάγκες που δυσκολεύονται να καλύψουν» λέει το νέο σωματείο .

Λογικό δεν ακούγεται; Λογικό και δίκαιο.

Εμείς πάντως στο σπίτι θα συνεχίσουμε να προσευχόμαστε καθημερινά στον Θεό των θεαμάτων της Τέχνης και των καλλιτεχνών γιατί είναι μεγάλη παρηγοριά αυτές τις δύσκολες ώρες Σίγουρα την επόμενη Δευτέρα θα περιμένω εκ νέου τον ξάδελφο Πορτοκάλογλου με τους νέους του καλεσμένους. Ακούω δε ότι ετοιμάζεται και νέα μουσική εκπομπή με την Σεμίνα Διγενή και τον Θοδωρή Αθερίδη. Ολο μου το …σόι στην τηλεόραση. Το μόνο που ελπίζω είναι, παρουσιαστές και καλεσμένοι, να αισθάνονται κι εκείνοι ένα σόι γιατί έτσι θα μου αρέσουν και περισσότερο οι εκπομπές τους.

Αυτά από το μέτωπο καναπές/κρεβάτι/κουζίνα με όλες τις οθόνες ανοιχτές. Πού θα πάει θα περάσει κι αυτό!